Bezpieczeństwo pasażerów w transporcie publicznym – nowe technologie i regulacje
Bezpieczeństwo pasażerów w transporcie publicznym to kluczowy aspekt, który zyskuje na znaczeniu w obliczu rosnących wyzwań związanych z urbanizacją, technologią i zmianami społecznymi. Współczesne rozwiązania technologiczne oraz regulacje prawne odgrywają fundamentalną rolę w zapewnieniu komfortu i ochrony podróżujących. Poniżej przedstawiamy dogłębną analizę najnowszych innowacji oraz przepisów, które kształtują przyszłość transportu publicznego.
Nowoczesne technologie wspierające bezpieczeństwo pasażerów
Sztuczna inteligencja (AI) i analiza danych
Sztuczna inteligencja jest jednym z najważniejszych narzędzi wspierających bezpieczeństwo w transporcie publicznym. Systemy takie jak DIVA (Distributed Intelligent Video Analytics) umożliwiają identyfikację osób o ograniczonej mobilności na stacjach oraz dostosowanie czasu zamykania drzwi, aby zapewnić bezpieczne wejście na pokład1. AI pomaga również w wykrywaniu pozostawionego bagażu, optymalizacji rozkładów jazdy oraz zapobieganiu zatłoczeniu poprzez analizę ruchu pasażerów w czasie rzeczywistym1.
IoT i automatyczne liczenie pasażerów
Internet rzeczy (IoT) i systemy automatycznego liczenia pasażerów pozwalają na zbieranie danych o liczbie osób korzystających z pojazdów. Dzięki temu operatorzy mogą lepiej zarządzać trasami i harmonogramami, minimalizując ryzyko przepełnienia oraz poprawiając efektywność operacyjną2. IoT umożliwia również monitorowanie stanu technicznego pojazdów oraz śledzenie bagażu w czasie rzeczywistym, co zwiększa komfort podróży1.
Systemy monitoringu i analizy obrazu
Zaawansowane systemy CCTV wyposażone w technologię analizy obrazu pozwalają na szybkie wykrywanie zagrożeń, takich jak podejrzane zachowanie czy pozostawione przedmioty. W Berlinie systemy te umożliwiają reakcję na incydenty w czasie rzeczywistym dzięki transmisji danych do centrum monitoringu3. Podobne rozwiązania są wdrażane na całym świecie, zwiększając bezpieczeństwo zarówno wewnątrz pojazdów, jak i na przystankach.
Autonomiczne pojazdy
Autonomiczne autobusy i pociągi to przyszłość transportu publicznego. Dzięki zaawansowanym czujnikom i komunikacji 5G, autonomiczne pojazdy mogą minimalizować ryzyko kolizji oraz zapewniać płynność ruchu14. Choć pełna automatyzacja jest jeszcze odległa, obecne systemy wspomagania kierowców już teraz poprawiają bezpieczeństwo podczas manewrowania na przystankach4.
Regulacje prawne wspierające bezpieczeństwo
Europejskie przepisy dotyczące transportu kolejowego
Unia Europejska wdrożyła nowe przepisy mające na celu ochronę pasażerów w przypadku opóźnień, odwołań czy utraconych połączeń. Regulacje te obejmują obowiązek udostępniania danych o ruchu w czasie rzeczywistym oraz możliwość samodzielnego organizowania alternatywnej podróży z gwarancją zwrotu kosztów przez przewoźnika5. Ponadto nowe przepisy uwzględniają potrzeby osób o ograniczonej mobilności, skracając czas zgłoszenia potrzeby asysty do 24 godzin5.
General Safety Regulation (GSR)
W ramach europejskiego pakietu GSR stopniowo wprowadzane są obowiązkowe systemy bezpieczeństwa dla autobusów i ciężarówek, takie jak radarowe asystenty skrętu czy systemy ostrzegające o zmęczeniu kierowcy. Choć niektóre technologie, takie jak aktywne utrzymanie pasa ruchu, są nadal rzadko stosowane, ich rozwój może znacząco poprawić bezpieczeństwo pasażerów6.
Public Transportation Agency Safety Plans (PTASP)
Amerykańska Federalna Administracja Transportu (FTA) zaktualizowała regulacje dotyczące planów bezpieczeństwa agencji transportowych. Nowe przepisy wymagają wdrożenia systemów zarządzania ryzykiem oraz szkolenia pracowników w zakresie deeskalacji konfliktów. Ponadto uwzględniono strategie przeciwdziałania atakom na pracowników transportu oraz kolizjom pieszym7.
Przykłady wdrożeń technologii
Budapeszt – Zintegrowany system bezpieczeństwa
W Budapeszcie uruchomiono aplikację BudapestGO umożliwiającą zgłaszanie incydentów wymagających interwencji służb porządkowych. Dodatkowo zwiększono widoczność patroli oraz wyposażono pracowników w kamery nasobne, co znacząco poprawiło poczucie bezpieczeństwa pasażerów8.
IoT dla autobusów szkolnych
W Arabii Saudyjskiej wdrożono system IoT oparty na czujnikach IR i technologii CNN do monitorowania emocji kierowców oraz wykrywania potencjalnych zagrożeń związanych z ich stanem emocjonalnym. System ten pozwala na szybką reakcję w przypadku ryzyka kolizji lub innych incydentów9.
Podsumowanie
Bezpieczeństwo pasażerów w transporcie publicznym ewoluuje dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii oraz coraz bardziej kompleksowym regulacjom prawnym. Integracja sztucznej inteligencji, IoT oraz zaawansowanych systemów monitoringu pozwala na skuteczniejsze zarządzanie ryzykiem i poprawę jakości usług. Jednocześnie nowe przepisy wspierają ochronę praw pasażerów i podnoszą standardy obsługi osób o ograniczonej mobilności. Współpraca technologii i prawa jest kluczem do stworzenia bezpiecznego i komfortowego środowiska dla wszystkich użytkowników transportu publicznego.
Footnotes
-
https://moment.tech/2025/01/21/railwaydigitaltrends/ ↩ ↩2 ↩3 ↩4
-
https://acorel.com/en/public-transport-flow-management-and-innovation/ ↩
-
https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-d4217e48-2bad-4b0f-b2fe-8833e04fee58/c/management_pedziwiatr-pawlowska-osypchuk__1_.pdf ↩
-
https://www.mastercard.com/news/perspectives/2025/public-transit-safety-through-technology/ ↩ ↩2
-
https://transport.ec.europa.eu/news-events/news/rail-transport-passengers-enjoy-better-protection-and-smoother-travel-experience-2023-06-07_en ↩ ↩2
-
https://budappest.com/budapest-launches-integrated-passenger-safety-service/ ↩